Dziecięcy Zespół Ludowy „Przepióreczki”

 

 

Zespół ludowy powstał w naszej szkole w roku szkolnym 2007/2008.

Jego utworzenie wyniknęło z potrzeby przekazania uczniom wartości jakie niesie ze sobą folklor, obrzędowość i tradycje ziemi świętokrzyskiej.

Celem pracy z dziećmi jest popularyzacja i  podtrzymywanie więzi z kulturą regionalną, nauka i poznanie prostych elementów tańca ludowego, osłuchanie z niektórymi piosenkami śpiewanymi językiem gwarowym oraz zainteresowanie wybranymi zwyczajami świętokrzyskimi, które odchodzą już w niepamięć.

Dzieci czerpią wiele radości z zajęć tanecznych , na które chętnie przychodzą. Atrakcyjne jest dla nich także to, że mogą występować w strojach ludowych. Przełamują tym samym stereotypową opinię, że tańce ludowe są nudne i staromodne.  Środowisko wiejskie z racji zamieszkiwania w nim jest dzieciom bliskie, dlatego łatwiej utożsamiają się z dziedzictwem kulturowym swojej „małej ojczyzny”. Poprzez swój udział w zespole zachowują ciągłość z obyczajami i historią regionu . Wczesny kontakt z ludową tradycją muzyczną, śpiewem i zabawą może zaowocować w przyszłości uwrażliwieniem na ten rodzaj muzyki. Ważne jest, aby dzieci uczestniczące w zajęciach stały się w przyszłości członkami dorosłego zespołu ludowego , a ten rodzaj spędzania wolnego czasu znalazł w naszej szkole więcej zwolenników.

 

Dokonania uczniów  w latach 2007- 2009:

- współpraca z Wiejskim Domem Kultury w Mostkach oraz Zespołem Pieśni i Tańca „Skokotliwi”, która zaowocowała:

1)  wspólnym przygotowaniem ludowych obrzędów Bożego Narodzenia (Wigilia dla seniorów, Świętokrzyskie kolędowanie), Wielkanocy (Chodzenie z kogucikiem, Powitanie Wiosny)

2) zaprezentowaniem się dzieci w tańcach i piosenkach ludowych podczas corocznego Spotkania Kapel i Śpiewaków Ludowych w Mostkach,

3) prezentacją umiejętności tanecznych w letnim festynie i jesiennym pikniku zorganizowanym przy WDK Mostki dla mieszkańców

3) występem w  Ogólnopolskim  Turnieju Recytatorskim Świętokrzyskiej Literatury Ludowej  w Mostkach

Dzieci należące do zespołu uatrakcyjniały swoim tańcem i śpiewem :

- obchody 555- lecia nadania Wąchockowi praw miejskich

- uroczystości szkolne takie jak: Święto szkoły, Boże Narodzenie, Wielkanoc

 

Dzięki tej działalności i pracy zespołowej dzieci w sposób naturalny wchodziły w świat obrzędowości, śpiewu, tańca i wiejskich zabaw przy muzyce. Dużą zaletą tej aktywności było włączenie rodziców w przygotowania do występów dzieci i  ich obecność podczas każdej uroczystości.

Uczenie się wspólnie z członkami zespołu „Skokotliwi” tańców ludowych wraz z komentarzem dotyczącym ich kulturowego kontekstu (obrzęd, zabawa, strój, symbolika, gwara) były dla dzieci ogromnym przeżyciem.

Wiedza przekazywana im poprzez przykład dorosłych w sposób prosty, dostępny sprawiała wiele przyjemności nie tylko z ruchu, ale także współdziałania. Dzieci czuły, że uczestniczą wspólnie z dorosłymi w czymś ważnym, co jest niepowtarzalne, barwne i co warto ocalić od zapomnienia.

 

Rok szkolny 2010/2011

Efekty pracy z dziećmi w tym roku szkolnym:

- wyćwiczenie układu choreograficznego do melodii świętokrzyskiej „ Góry Świętokrzyskie”

- nauka tańca śląskiego „ Grozik”

- występ dzieci w czasie spotkania wigilijnego dla społeczności wiejskiej w WDK w Mostkach

- prezentacja zwyczaju topienia Zimoloka związanego z powitaniem wiosny

- taniec oparty na kroku polkowym „ Przepióreczka”

- prezentacja gry na dzwonkach do piosenki „ Przyszła nam wiosna”

- rozwijanie indywidualnych zdolności wokalnych dzieci ( Katarzyna Gembska, Wiktoria Musiał, Natalia Nowak, Joanna Herman , które prezentowały się w piosenkach „ Kiedy jo se kiedy”, „Zimolok”)

 

Rok szkolny  2011/2012

W tym roku szkolnym uczniowie klasy III przystąpili do Ogólnopolskiego Programu Etnolog- Zaloguj się na ludowo.

Najważniejszym celem pracy z dziećmi było budzenie dumy z przynależności do środowiska wiejskiego, poczucie więzi i szacunek do tego, co odchodzi już w przeszłość, co jest dziedzictwem naszych przodków - mieszkańców naszej „małej ojczyzny”.

Uczniowie stali się badaczami przeszłości Parszowa- naszej „ małej ojczyzny”

Działania nad projektem rozpoczęli od spotkania z wykorzystaniem tablicy interaktywnej, gdzie , poznali podstawowe pojęcia takie jak: etnografia, kultura ludowa, folklor. Podzielili się na grupy zadaniowe, z których każda zajmowała się tym, co ją najbardziej zainteresowało.

Powstała więc praca plastyczna – logo regionu świętokrzyskiego - Baba Jaga - czarownica spod Łysej Góry, znana w całej Polsce.

Kolejne grupy poznawały legendy świętokrzyskie np. „O zbóju Kaku”, „O dwóch siostrach z łysickiego pałacu i źródle św. Franciszka”, „O sabatach czarownic i powstaniu gołoborza”

Poznawali zabytki gminy Wąchock.

Wiedza, którą zdobyli przydała się w czasie III konkursu Wiedzy o Lokalnej Grupie Działania – Wokół Łysej Góry połączonym ze Zlotem Czarownic, który odbył się w Wąchocku (brali w nim udział uczniowie z terenu siedmiu gmin województwa świętokrzyskiego). W tym czasie kontynuowana była  współpraca z Zespołem Pieśni i Tańca „Skokotliwi”z Mostek

Zorganizowane zostało spotkanie z artystką ludową – panią Zofią Szlęzak, która gra w zespole „Skokotliwi” na skrzypcach. Dzieci przygotowywały się do tego spotkania poznając przyśpiewki ludowe, ucząc się tańca świętokrzyskiego „Skakany” oraz melodii ludowych na dzwonkach „Kurki trzy”, „Pojedziemy na łów”.

Wystąpili także wspólnie z gościem w czasie uroczystej akademii – Jasełek.

Na zajęciach poznawano charakterystyczne dla naszego regionu potrawy, spisano przepisy na nie, powstał także słowniczek wyrazów gwarowych.

Finał projektu odbył się w naszej szkole 4 kwietnia 2012r. Wtedy sala gimnastyczna zamieniła się za sprawą zgromadzonych przez uczniów sprzętów i dekoracji we wnętrze chaty i jej obejścia. W rolę gospodarza, gospodyń i innych członków rodziny wcielili się ubrani w stroje ludowe członkowie Koła Gospodyń  oraz Zespołu Pieśni i Tańca „ Skokotliwi „ z Mostek.  Uczniowie - jako wnuczęta brali udział we wszystkim, co działo się w wiejskiej izbie (malowanie jajek, przygotowywanie święconki, czyszczenie butów na rezurekcję, chodzenie z kogucikiem, smaganie wierzbowymi gałązkami, śmigus – dyngus, topienie symbolu zimy – Zimoloka).

Honorowym gościem  prezentacji był znawca kultury ludowej naszego regionu, choreograf zespołu „Skokotliwi” pan Bogusław Sitek, który akompaniował występującym  na akordeonie. Obecni byli też rodzice, mieszkańcy Parszowa, władze gminy.

Szkoła otrzymała Certyfikat udziału w projekcie.

„Przepióreczki” w roku szkolnym  2012/2013

W roku szkolnym 2012/2013 dzieci z klasy I i II przystąpiły do projektu unijnego „Wyrównanie Szans Uczniów Szkół Wiejskich Gminy Wąchock”

Świadomość i ekspresja kulturalna- zajęcia z tańca regionalnego. Zajęcia, w których uczestniczy 14 uczniów (7 dziewczynek, 7 chłopców) są kontynuacją działań podejmowanych z dziećmi w latach poprzednich.

  Celem zajęć było:

- poznanie i nauka charakterystycznych dla naszego regionu tańców ludowych oraz popularnych tańców z innych regionów np. krakowiak, trojak

- przybliżenie tradycji, obrzędów i zwyczajów, które są dziedzictwem naszych przodków

- rozbudzanie poczucia rytmu, muzykalności, orientacji w przestrzeni i w schemacie własnego ciała

- budzenie dumy z przynależności do środowiska wiejskiego

- czerpanie radości ze wspólnych występów i spotkań

- rozwijanie świadomości, ekspresji kulturalnej oraz uzdolnień tanecznych

 

Dzięki dotychczasowym spotkaniom dzieci nauczyły się:

-tańca integracyjnego na powitanie, kroków tanecznych ( odstawno- dostawny, chodzony, podskoki, obroty, trzymania w tańcu, i innych),

- tańca „Klepany”, „ Koziorajka”, obejrzały prezentację multimedialną z występów zespołu ludowego „ Skokotliwi’ z Mostek, poznały świętokrzyski strój ludowy, osłuchały się z niektórymi piosenkami śpiewanymi przez zespół.

Poznały także niektóre zwyczaje i obrzędy związane ze Świętami Wielkanocnymi, Bożym Narodzeniem oraz dawne zajęcia wykonywane na wsi- „Darcie pirza”.

Opanowały elementy taneczne do świętokrzyskiego tańca w rytmie poloneza” Chodzony” , polki i krakowiaka. Umiejętności grupy tanecznej zostały zaprezentowane  w czasie spotkania wielkanocnego w szkole oraz na I Turnieju o Puchar Sołtysa Parszowa.

W tym roku szkolnym dzieci mogły zaprezentować się w strojach ludowych , których uszycie było możliwe dzięki środkom finansowym w ramach projektu unijnego

Dużym osiągnięciem było wyróżnienie prowadzonych zajęć tanecznych przez Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego, podczas konferencji poświęconej wsparciu dla świętokrzyskich szkół wramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w 2013 r. Informacja o Zespole Ludowym „Przepióreczki” znalazła się w biuletynie wydawanym przez ŚBRR „Ludzie z kapitałem” oraz w relacji na TVP Kielce.

http://www.tvp.pl/kielce/informacyjne/informacje/wideo/03032013-godz-1830/10288034

http://www.tvp.pl/kielce/informacyjne/informacje/wideo/28022013-godz-2145/10257259

http://www.tvp.pl/kielce/aktualnosci/spoleczne/szkola-z-pomyslem/10288190

http://www.tvp.pl/kielce/aktualnosci/spoleczne/unijne-pieniadze-dla-szkol/10257246

 

Rok szkolny 2013/2014

Zajęcia taneczne prowadzone są w wymiarze 1 godziny w tygodniu w każdy piątek w godz.12.05- 12.50. Uczestniczą w nich dzieci z klasy II i III.

Naszym celem w tym roku szkolnym jest doskonalenie poznanych elementów choreograficznych do niektórych tańców  takich jak: Chodzony, Polka, Krakowiak oraz nauka nowych: Owczareczek, Trojak. Poznamy też kilka nowych piosenek ludowych : Parszowianka jestem, Piekła baba chleb, Kiedy jo se kiedy, Czerwone jabłuszko oraz wybrane obrzędy związane z wiejskim kalendarzem przyrody.

Nasze występy:

- Wiejski Dom Kultury w Mostkach- pokaz tańców dla zagranicznej młodzieży w ramach Programu Edukacyjnego Comenius( 9 września 2013r.)

 

- 45 – lecie Szkoły Podstawowej w Parszowie ( 29 października2013r.)

 

 

„Przepióreczki” na III Zlocie Czarownic w Wąchocku      

Dnia 22 listopada 2013r. dzieci należące do Dziecięcego Zespołu Ludowego „Przepióreczki” wystąpiły w Miejsko- Gminnym Ośrodku Kultury w Wąchocku. Zostały zaproszone przez Stowarzyszenie  Lokalna Grupa Działania – Wokół Łysej Góry z siedzibą w Bielinach  do zaprezentowania swojego repertuaru  w związku z zorganizowanym tam III Zlotem Czarownic połączonym z konkursem wiedzy o LGD. Mali artyści zatańczyli dwa tańce związane z tradycją ziemi świętokrzyskiej: „Chodzony”, „Polka świętokrzyska’ oraz zaśpiewali piosenki ludowe: „Parszowianka jestem” i „Piekła baba chlyb”.

Dzieci udowodniły, że potrafią pięknie wystąpić na profesjonalnej scenie przed licznie zgromadzoną publicznością. Przełamały początkowy stres i tremę, a w nagrodę otrzymały od organizatorów pamiątkowe gadżety.

 

XXII FINAŁ WOŚP - styczeń 2014

„Przepióreczki” na Dziecięcej Estradzie Folkloru w Kielcach

Dzieci należące do zespołu ludowego „Przepióreczki” wzięły udział  przeglądzie solistów, zespołów śpiewaczych, zespołów pieśni i tańca z województwa świętokrzyskiego, który odbył się dnia 6.04. 2014r. w  Sali Widowiskowej Wojewódzkiego  Domu Kultury w Kielcach. Na tegoroczną edycję przyjechało 24 wykonawców, których oceniała Rada Artystyczna złożona z etnografów Działu Sztuki Ludowej oraz muzyków Działu Dziedzictwa Kulturowego WDK Kielce. Nasi mali artyści wystąpili jako pierwsi i zaprezentowali najlepiej jak potrafili wiązankę melodii i tańców ludowych z naszego regionu. Był to ich pierwszy pokaz w konkursowych zmaganiach, z którym bardzo dobrze sobie poradziły pokonując tremę i obawy przed oceną jury.

 

 

Rok szkolny 2015/2016

 

Na zajęcia taneczne  w wymiarze 1 godz. w tygodniu uczęszczało 14 dzieci z klas I – III (7 chłopców, 7 dziewczynek).

Dzieci koncentrowały się głównie wokół doskonalenia elementów choreograficznych tańców poznanych wcześniej oraz przygotowań do uroczystej akademii wielkanocnej z udziałem zaproszonych gości, rodziców. Przedstawienie w ich wykonaniu pod hasłem ”Radosna Wielkanoc na ludowo” połączone z kolorową dekoracją i rekwizytami podobało się oglądającym.

W kolejnych miesiącach realizowano zajęcia zgodnie z planem kładąc szczególny nacisk na naukę śpiewu językiem gwarowym, doskonalenie kroków do polki, która została zatańczona  z okazji Dnia Dziecka.

 

Grupa taneczna charakteryzuje się bardzo dużym zróżnicowaniem jeśli chodzi o  koordynację ruchową, świadomość  schematu własnego ciała, orientację w przestrzeni, poczucie rytmu, muzykalność.  Wiek rozwojowy ma tu również znaczenie. W związku z tym opanowanie prostych elementów, kroków, ustawień, wymaga wielokrotnych powtórzeń, ćwiczenia, aby efekty były w pełni  satysfakcjonujące. Najważniejsze jest jednak, że dzieci cieszą się z każdego występu, sprawia im radość pokazywanie się w stroju ludowym i podtrzymują tradycję.

 

Rok szkolny 2016/2017

 

Dziecięcy Zespół Ludowy „Przepióreczki” składał się z 12 uczniów z klasy II (6 dziewczynek, 6 chłopców), którzy spotykali się na zajęciach tanecznych w wymiarze 1 godz. w tygodniu.

Głównym celem zajęć była nauka tańców i piosenek ludowych z regionu świętokrzyskiego oraz kontynuowanie współpracy z Wiejskim Domem Kultury w Mostkach.

Najważniejszym efektem pracy małych artystów był występ na wieczorze autorskim p. Haliny Herman, który odbył się w naszej szkole, promującym książkę pt. „Szlakiem kultury sakralnej parafii Parszów”. Było to duże wydarzenie, dzięki któremu dzieci mogły zaprezentować swoje umiejętności społeczności lokalnej, rodzicom i zaproszonym gościom.

W przygotowaniach do występu brał udział muzyk  działający w WDK Mostki p. Adam Dziuba, który akompaniował dzieciom grając na akordeonie. Uczniowie pokazali wiązankę śpiewno – taneczną tematycznie nawiązującą do uroczystości. Kontakt z profesjonalnym muzykiem, akompaniamentem „na żywo” oraz cały występ był dla dzieci dużym przeżyciem i wzbudził duży podziw wśród oglądających.

 

Rok szkolny 2017/2018

Na zajęcia taneczne  w wymiarze 1 godz. w tygodniu (środa) uczęszczało 12 dzieci z klasy III (6 chłopców, 6 dziewczynek).

Uczniowie  chętnie uczestniczyli w zajęciach, które koncentrowały się głównie wokół utrwalania kroków, elementów choreograficznych poznanych  wcześniej (wrzesień).

W październiku rozpoczęły się przygotowania do występu  z okazji 11 Listopada. Dzieci uczyły się pieśni legionowych oraz układu choreograficznego do tańca – Polonez rycerski, który zaprezentowały na uroczystej akademii w szkole.

 

Idąc za potrzebami dzieci, na dwóch ostatnich listopadowych zajęciach prowadzone były zabawy taneczne do muzyki dyskotekowej oraz melodii z filmu pt. „Piraci z Karaibów”. Uczniowie spontanicznie, sami wymyślali ruchy, kroki i elementy choreograficzne ćwicząc poczucie rytmu i umiejętność podziału melodii na takty.

W grudniu zapoznano dzieci ze świętokrzyskimi obyczajami związanymi z przygotowaniami do Wigili na podstawie scenariusza „Wigilia w wiejskiej chacie” napisanego przez p. Bogusława Sitka - animatora kultury ludowej działającego w WDK Mostki. Widowisko to zostało wystawione przez członków zespołu „Skokotliwi” w czasie wigilijnego spotkania dla mieszkańców w Mostkach. Nauczyciel zaangażował 3 uczniów, którzy wcielili się w role wnucząt, uczestniczyli wspólnie z zespołem w próbach i zaprezentowali się w przedstawieniu, które odbyło się 17 grudnia 2017r. Uczniowie ci to: Bartek Majewski z kl.VI, Michał Majewski z kl. II  oraz Julia Jaźwiec z kl. VII.

 

Rok szkolny 2018/2019

 

Na  zajęcia taneczne  w wymiarze 1 godz. w tygodniu (czwartek  11.50 - 12.35) uczęszczało 12 dzieci (5 chłopców, 7 dziewczynek) z kl. I – 4 dzieci, z kl. II – 3, z kl. III – 5.

Głównym celem spotkań z  dziećmi na początku roku szkolnego było przygotowanie do występu z okazji obchodów 50- lecia naszej szkoły.  Dziecięcy Zespół Ludowy „Przepióreczki” zaprezentował się w tańcu i śpiewie do przyśpiewki świętokrzyskiej „Oj dana, oj dana” oraz byli członkami chóru podczas całej uroczystej akademii. 

 

  

Kolejne zajęcia z tańca ludowego prowadzone były pod kątem realizacji wniosku, jakim było zaprezentowanie przez uczniów wiązanki tańców i melodii z regionu świętokrzyskiego.

Wspólnie ustalono repertuar do występu:

- śpiew: „Piekła baba chlyb”, zmieniona wersja „Parszowianka jestem”

- taniec ze śpiewem „Owczareczek”, „Pospołemu wyjdźmy”

Koncentrowaliśmy się wokół nauki elementów choreograficznych, melodii, słów piosenek do ustalonego występu. Dodatkowo wybrani uczniowie wzięli udział w kwietniu w akademii wielkanocnej tworząc chór  i śpiewając piosenki tematycznie związane z Wielkanocą. Poznali także świętokrzyskie zwyczaje ludowe: Chodzenie z kogucikiem.

Finałowy występ zespołu odbył się przed społecznością szkolną, nauczycielami i rodzicami  dnia 31 maja z okazji Dnia Dziecka.

 

Dzieci podczas cotygodniowych spotkań wykazywały się dużym zaangażowaniem, energią, która nie zawsze była ukierunkowana na taniec. Różny był też  poziom umiejętności ruchowych, muzykalności, orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni, dbałości o szczegóły w dopracowaniu ruchu. Jednak końcowy efekt pracy z grupą okazał się zadowalający zarówno dla dzieci, jak i prowadzących.

 

 

Rok szkolny 2019/2020

 

Zespół „Przepióreczki” liczy w tym roku 8 uczniów z klasy II i III (4 dziewczynki, 4 chłopców), którzy chętnie uczestniczą w kontynuacji innowacyjnych zajęć z tańca ludowego.   

Zaplanowaliśmy pracę nad wiązanką melodii i tańców z regionu świętokrzyskiego: taniec chodzony „U nos wedle młyna”, polka „Oj siano, siano” oraz przyśpiewki „Przepióreczka”, „Parszowianka”, „Piekła baba chlyb” oraz poznanie zwyczajów związanych ze świętami Bożego Narodzenia (Chodzenie z Turoniem), powitaniem wiosny    (Zimolok), Wielkanocą (Kogucik).