Rok 2022/2023

 

„Warsztaty pisarskie – wędrówki do świata wyobraźni”

Autor: Małgorzata Banaś
Temat: „Warsztaty pisarskie – wędrówki do świata wyobraźni”
Przedmiot: język polski
Adresatami innowacji są uczniowie klasy V-VI

 

PRZYCZYNY WPROWADZENIA INNOWACJI 
Uczniowie coraz częściej komunikują się ze sobą poprzez telefony komórkowe i różnego rodzaju komunikatory komputerowe, dużo czasu spędzają przy grach i na portalach społecznościowych. Treści SMS-ów i wiadomości E- mail są coraz krótsze i ubogie w słownictwo. Uczniowie mało piszą i czytają, rzadko z sobą rozmawiają, a co za tym idzie, mają coraz większe problemy z pisemnymi formami wypowiedzi. Właściwie są one ich największą słabością.
Potwierdzają to nie tylko moje obserwacje, ale też wnikliwie przeprowadzone analizy testów egzaminacyjnych z języka polskiego. Niezbędne jest wprowadzenie zajęć rozwijających umiejętność pisania uczniów oraz rozbudzających kreatywność i twórcze myślenie. Jestem przekonana, że pisanie
nie tylko rozwija wyobraźnię i uczy twórczego myślenia, ale przede wszystkim wzbogaca słownictwo, ma również swego rodzaju działanie terapeutyczne i relaksacyjne. 

 

W ramach szkolnej innowacji przeprowadzone zostaną 4 konkursy
literackie:
1. Najpiękniejszy zakątek mojej miejscowości - praca plastyczno-literacka.
2. Niedokończone historie. Konkurs na opowiadanie fantastyczne.
3. Zimowa opowieść na długie wieczory.
4. Gawędy parszowskie. Historie rodzinne – zasłyszane przy stole.

CELE OGÓLNE:
- rozwijanie kreatywności i twórczego myślenia,
- kształcenie tożsamości lokalnej i narodowej,
- wykorzystywanie zdobytej wiedzy w praktyce,
- rozwijanie zainteresowań; 

TREŚCI NAUCZANIA: 

1. Redagowanie opisu: przedmiotu, postaci, krajobrazu, sytuacji.
2. Konstruowanie dialogu: mowa zależna i mowa niezależna.
3. Pisanie opowiadania: kreacja bohatera, miejsca akcji oraz narracja.
4. Baśń i bajka jako gatunek. Jak to napisać?
5. Redagowanie kartki pocztowej, listu, zawiadomienia, ogłoszenia i zaproszenia.
6. Notatka prasowa i informacje prasowe.
7. Pisanie wiadomości: e-mail, SMS, blog.
8. Tworzenie tekstów argumentacyjnych.
9. Pisanie przepisu.
10. Instrukcja.
11. Wyrażam swoje zdanie – recenzja książki, filmu.
12. Opis obrazu.
13. Tworzenie komiksów.
14. Pisanie wywiadu. 

METODY I FORMY PRACY 
Zajęcia z kreatywnego pisania mają inspirować uczniów do tworzenia własnych tekstów. W pracy zamierzam wykorzystać elementy storytellingu, niezwykle popularnego w reklamie i marketingu. W wybranych formach pisemnej wypowiedzi, wprowadzę elementy scrapbookingu, w celu oddziaływania na wyobraźnię i wspierania słowa obrazem. Metody, którymi będę pracować mają korespondować z innymi dziedzinami, takimi jak: malarstwo, rzeźba, komiks, fotografia, ale też posłużę się dramą, filmem i Internetem. Formom pracy będą towarzyszyły pogadanki, wykłady oraz dyskusje, na temat cech gatunkowych, jakie posiadają poszczególne rodzaje wypowiedzi pisemnej i tematyki poruszanej w pracach uczniów. Będziemy budować bazę słówek niezbędnych do napisania np. opowiadania grozy. Dzieci będą pracować indywidualnie i
grupowo. 

OCZEKIWANE REZULTATY
Uczniowie:
- traktowanie pisania jako atrakcyjnej formy wyrażania swoich myśli i przekonań,
- umiejętność wyrażania przekonań oraz ich argumentacja.
- poprawne tworzenie różnych rodzajów pisemnych form wypowiedzi, przewidzianych w podstawie programowej,
- osiąganie wysokich wyników w pytaniach otwartych na egzaminie ósmoklasisty,
- rozwijanie twórczego sposobu myślenia i kreatywność w działaniu,
- zaangażowanie w życie społeczne szkoły, w twórcze spędzania wolnego czasu.

 

 

„Kultura języka niech nie zanika”

 Autor:  Małgorzata Banaś

 

„ KULTURA JĘZYKA NIECH NIE ZANIKA”

Osoby wdrażające: Małgorzata Banaś  oraz okazjonalnie  nauczyciele innych przedmiotów .    

Innowacja obejmuje: klasy V- VI  i  będzie realizowana na lekcjach j. polskiego.

WSTĘP                                                                                                                  

           Młode pokolenie Polaków nie przykłada dużej wagi do poprawności języka, jakim się posługuje  na co dzień, zarówno w piśmie jak i w mowie Trzeba przyznać, że kultura języka polskiego na co dzień stoi na niskim poziomie, szczególnie w środowisku wiejskim. Główną przyczyną tego stanu rzeczy jest  ignorowanie języka polskiego jako przejawu kultury czy patriotyzmu. Większości zależy wyłącznie na tym, by adresat zrozumiał wypowiedź , a o jakość czy poprawność rzadko kto się troszczy.

 Poprawna polszczyzna sprawia mnóstwo trudności, zwłaszcza młodzieży przyzwyczajonej  do krótkich, lakonicznych wypowiedzi, komunikowania się poprzez SMS-y i portale społecznościowe, gdzie aspekt poprawnościowy nie jest „cool” czy „trendy”.  Młodzież  rzadko sięga po książki i nie po drodze jej z pięknym, bogatym językiem. Króluje język potoczny, wyrażenia skrótowe często ze slangu młodzieżowego. W wielu domach nie zwraca się w ogóle uwagi na aspekt poprawnościowy i dzieci nie mają właściwego wzorca.

W tym miejscu warto by było zastanowić się, co należy zmienić, by  kultura języka naszych uczniów była na wyższym poziomie.  W tej kwestii  ważna jest rola szkoły. Po pierwsze, musimy zadbać o poprawność wypowiedzi. Następnie warto  położyć nacisk na  gramatykę (fleksję), aby uczniowie poprawnie odmieniali wyrazy np. nazwiska oraz  ortografię, aby nie popełniali  rażących błędów. Ponadto należy poszerzyć  zakres słownictwa, który coraz  bardziej się zmniejsza.

Niestety poprawną polszczyznę można jedynie znaleźć w utworach literackich, w niektórych programach telewizyjnych.

 

ZAŁOŻENIA  INNOWACJI

  Uważam, że należy uświadamiać młodym ludziom jak ważna jest kultura języka i jak pięknym językiem jest język polski. Stąd też pojawił się pomysł opracowania w naszej szkole innowacji pedagogicznej  pt. „ Kultura języka niech nie zanika”, promującej  poprawność języka ojczystego  wśród uczniów klas V- VI. Celem innowacji  jest  podniesienia poziomu kultury języka  w naszym środowisku.  Pragnę, aby nasi uczniowie wypowiadali się starannie i poprawnie.  Zajęcia w ramach innowacji pedagogicznej, będą stawiać  poprawność wypowiedzi ustnej jak i pisemnej  na pierwszym miejscu. Poruszona zostanie również  kwestia czytelnictwa, ponieważ   dzięki  literaturze  pięknej, uczniowie  wzbogacą swoje słownictwo i  utrwalą  poprawne wzorce językowe. Dlatego też podczas zajęć będę czytać fragmenty tekstów  literackich, ćwiczyć odmianę trudnych wyrazów, utrwalać pisownię nietypowych wyrazów tj.  poszerzać znajomość związków frazeologicznych i przysłów  polskich. Rozwijanie wrażliwości na kulturę języka i promocja czytelnictwa przybierać będzie  różne formy, ponieważ w ramach innowacji organizowane będą  różne konkursy: ortograficzne, krasomówcze, potyczki językowe, ale też pięknego czytania.
 

Cel główny:

• podniesienia poziomu kultury języka wśród uczniów . 

Cele szczegółowe:

• Rozbudzanie zainteresowania  uczniów językiem ojczystym
• Pogłębianie świadomości językowej uczniów
• Rozwijanie czynnego słownika ucznia
• Kształcenie umiejętności poprawnego pisania i mówienia w języku ojczystym
• Doskonalenie praktycznych umiejętności językowych, w tym ortograficznych i interpunkcyjnych
• Doskonalenie umiejętności recytatorskich  uczniów
• Rozwijanie  kreatywności i postaw twórczych
• Propagowanie pozytywnych wzorców kulturowych i osobowych

Zakres  materiału:                                                                                                                                          

  Treści  z zakresu:                                                                                                          

-frazeologii: związki frazeologiczne;                                                                                     

- fleksji:  odmiana przez przypadki trudnych rzeczowników ( w tym nazwisk), liczebników zbiorowych i ułamkowych;  

- składni: prawidłowa budowa zdań,                                                                                                                          

-ortografii i interpunkcji                                                                                                              

 -wybrane utwory literackie i publicystyczne ( porady prof. Miodka, Bralczyka)

FORMY REALIZACJI :

• Poprawność językowa i stylistyczna wypowiedzi  –korekta tekstu.
• Popularyzacja poprawnych zwrotów językowych  na holu szkolnym.
• Frazeologia:

-Kalambury- odgadywanie związków frazeologicznych, wyjaśnianie ich znaczenia

-konkurs na najciekawsze wypracowanie, charakteryzujące zespół klasowy z zastosowaniem związków  frazeologicznych „ Mamy głowę na karku”- kl. V -VI.

-  prezentacja  związków frazeologicznych  w gazetce szkolnej.

• Korzystanie z serwisu: „Polszczyzna w sieci”.
• Słuchanie porad językowych online polskich językoznawców- prof. Bralczyka , prof. Miodka, czy prof. Markowskiego.
• „Czytanie łączy pokolenia”- piękne czytanie wierszy i bajek  dzieciom z przedszkola.
• Konkurs na najciekawsze opowiadanie  dla klas IV- VIII „ Książka moim przyjacielem”-stworzenie  zbioru opowiadań.
• „Mówię pięknie, bo jestem aktorem”- nakręcenie krótkich filmów.
• „Jestem prezenterem telewizyjnym”- zapowiadanie  wybranego programu. 
• Ćwiczenia ortograficzne w formie zabaw i gier dydaktycznych: krzyżówki, labirynty, rebusy, zagadki itp.
• Rozwiązywanie testów ortograficznych i poprawnej polszczyzny.
•  Szkolny Konkurs Czytelniczy „Mistrz pięknego czytania”.
•  Szkolny Konkurs Recytatorski „ Magia polskiej poezji ”.
•  Konkurs językowy „Poznaj po słowie, co kto ma w głowie”
• ,,Zielone światło dla kultury języka" –  konkurs na najciekawszy plakat propagujący kulturę języka.
• Szkolny Konkurs Ortograficzny „ I Ty możesz zostać Mistrzem Ortografii”.
• Udział w Konkursie im. Jana Brzechwy w MGOK Wąchock

EFEKTY DZIAŁAŃ:

-Zwiększenie świadomości  kultury słowa; poprawa w wypowiedziach  ustnych i  pisemnych.

–Posługiwanie się na co dzień ( częściowo) poprawną polszczyzną                                                    

- Poszerzenie słownictwa uczniów o  literackie wyrażenia oraz związki frazeologiczne                     

-Stosowanie  związków frazeologicznych i  środków  językowych ( porównania, przenośnie) w pracach  pisemnych.

 – Nabycie umiejętności poprawnej pisowni wyrazów.

 

 

„Kreatywne spotkania z książką (sketchnoting)”

Adresaci innowacji: uczniowie klasy V i VI
Autor innowacji: Małgorzata Banaś
Zajęcia innowacyjne odbywać się będą w ramach lekcji języka polskiego podczas omawiania lektur w klasie 5 oraz na lekcjach wychowawczych. Ich celem jest ukazanie piękna literatury oraz korzyści wynikających z jej poznawania. Podczas realizacji zaplanowanych zadań uczniowie nabędą także umiejętności sporządzania ciekawych i pożytecznych notatek oraz materiałów z lekcji. Zaowocuje to w przyszłości większa samodzielnością uczniów podczas nauki i przede wszystkich wykształci nawyk czytania.

Innowacja pedagogiczna „Kreatywne spotkania z książką” ma na celu rozbudzenie zainteresowania uczniów czytelnictwem poprzez wzbudzanie przekonania, że książka jest ciekawym, atrakcyjnym i pożytecznym sposobem zdobywania wiedzy i spędzania czasu. Dzięki realizacji różnorodnych działań można pokazać, że czytanie kształtuje wewnętrzny świat dziecka, buduje system wartości oraz wskazuje życiowe priorytety. Warto zachęcać do czytania, szczególnie we współczesnym świecie, w którym dzieci coraz częściej korzystają z komputera, telewizji, telefonów itp. Prowadzi do bardzo często do zubożenia języka ojczystego, problemów w codziennej komunikacji czy braku umiejętności wyrażania własnych myśli. Czytanie wzbogaca język, rozwija wyobraźnię, uczy abstrakcyjnego myślenia, stymuluje ogólny rozwój, uczy wyrażać własne opinie, a także kształci empatię. Niniejsza innowacja ma na celu utrwalenie znajomości lektur szkolnych oraz sprawienie, by czytanie było dla dzieci modne i atrakcyjne. Prowadzenie przez uczniów segregatorów lekturowych sprawi, że będą mieli do niego łatwy dostęp nie tylko w klasie czwartej, ale także w starszych, będą mogli z nich korzystać na bieżąco oraz przygotowując się do powtórek, konkursów czy egzaminu.
1. CELE INNOWACJI
CEL GŁÓWNY:
Główny cel projektu to zaszczepienie nawyków czytelniczych i rozwijanie zamiłowania do literatury pięknej. Podstawowym założeniem jest popularyzowanie czytelnictwa, zaktywizowanie do twórczego wysiłku. Podjęte działania mają na celu wdrożenie dzieci do częstych kontaktów z książką, zachęcenie do obcowania z nią i do polubienia jej. Ważnym założeniem jest samodzielne prowadzenie przez uczniów segregatorów lekturowych z wykorzystaniem różnych metod tworzenia notatek: metody wizualne, ilustracje, kolaże, mapy myśli prace twórcze, lapbooki itp.

CELE SZCZEGÓŁOWE:
• Wprowadzanie dzieci w świat literatury;
• Zachęcanie do czytania lektur;
• Kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem;
• Kształtowanie nawyków czytelniczych;
• Kształtowanie umiejętności wykorzystania rekreacyjnej i refleksyjnej funkcji literatury;
• Pokazywanie uczniom prawidłowych wzorców w kontaktach z książką na przykładzie dorosłych;
• Poznanie terminów i pojęć związanych z książką;
• Integrowanie grupy poprzez wspólną zabawę, naukę i pracę;
• Stwarzanie możliwości dzielenia się swoimi umiejętnościami z innymi;
• Kształtowanie u uczniów wrażliwości na problemy poruszane w książkach;
• Stwarzanie okazji do samodzielnego czytania;
• Sięganie do różnych źródeł informacji technologii informacyjnej, w tym korzystanie z czytelni i biblioteki szkolnej;
• Zachęcenie rodziców i uczniów do głośnego i systematycznego czytania;
• Swobodne posługiwanie się zagadnieniami związanymi z lekturami obowiązkowymi;
• Przygotowanie uczniów do konkursów i w przyszłości do egzaminu.

2. METODY I FORMY PRACY:
Zrealizowanie zaplanowanych działań wymaga zastosowania różnorodnych form i metod pracy oraz zaproponowania uczniom bogatej oferty pomysłów, które zachęcą uczniów do aktywności. Każdy uczeń jest inny, pracuje w indywidualnym tempie, dlatego zaproponowanych zostało wiele metod aktywizujących i interdyscyplinarnych.
• Czytanie ulubionych fragmentów utworów literackich;
• Lekcje biblioteczne;
• Gazetki promujące czytelnictwo;
• Pedagogizacja rodziców na temat głośnego czytania dzieciom;
• Deklamowanie poezji i prozy;
• Inscenizowanie tekstów lub ich fragmentów;
• Prezentowanie ulubionych książek na lekcji języka polskiego i lekcji wychowawczej;
• Prowadzenie rozmów na temat przeczytanych tekstów literackich;
• Zorganizowanie galerii prac plastycznych dotyczących literatury;
• Organizowanie wycieczek do teatru;
• Prowadzenie segregatora z lekturami szkolnymi;
• Pisanie twórczych prac na podstawie lektur;
• Wykonywanie notatek z lektur za pomocą różnych metod i technik;
• Wystawa ciekawych notatek z lektur.

3.PRZEWIDYWANE EFEKTY:
• Wzrost czytelnictwa wśród uczniów;
• Poprawa poziomu wypowiedzi ustnych i pisemnych;
• Wyciszenie i poprawa koncentracji;
• Poprawa wzajemnych relacji między uczniami;
• Potrzeba tworzenia i poznawania dzieł kultury;
• Wzrost poczucia własnej wartości;
• Wzajemne polecanie sobie książek godnych przeczytania;
• Wzrost zrozumienia tekstów i poleceń;
• Rozwój kompetencji literackich i kulturowych;
• Zaangażowanie w pracę twórczą;
• Ukierunkowanie na samokształcenie.


4. DZIAŁANIA:
Zadania i formy realizacji:
- Ilustracja do omawianej lektury szkolnej.
Wykonanie przez uczniów ilustracji do omawianej na lekcji lektury, wystawa prac na korytarzu szkolnym.
-Konkurs szkolny „Zdjęcie z ulubioną książką”.
Wykonanie przez uczestników konkursu zdjęcia z ulubioną książką, wystawa pokonkursowa na terenie szkoły, opublikowanie zdjęć na stronie szkoły oraz na szkolnym holu.

-Projektujemy gry planszowe z bohaterami naszych lektur. Warsztaty, Klasowy Turniej Gier Planszowych - Lektury na planszy
Opublikowanie gier na stronie szkoły, szkolnym holu – pokazanie prac uczniom innych klas.

-Inscenizacje treści i przygód z naszych książek. Inscenizacje, przedstawienia, drama.

-Dalsze losy mojego ulubionego bohatera literackiego - konkurs literacki
Napisanie dalszych losów ulubionego bohatera literackiego przez uczestnika konkursu.

-„Spotkanie z poezją”.
Recytacja wybranych wierszy dla uczniów klas V i VI.

-„Oceń książkę”.
Uczniowie przyznają przeczytanym książkom na liście punktację.

-Segregator lekturowy.
Segregatory prowadzone przez uczniów: karty pracy, notatki, ilustracje, rysunki.