20.01.2023 – Złaz Turystyczny Szlakiem Powstańców Styczniowych, trasa: Starachowice – Lipie – 9 km (29 osób).
Uczestnicy:
Klasa II – Emilia Baćko, Amelia Grzegorek
Klasa III – Sylwia Bzinkowska, Maria Grdeń, Filip Grzegorek, Oliwia Stankowska
Klasa IV –Iga Stefańska
Klasa V – Mateusz Baćko, Julia Chylak, Karina El-Dursi, Maja Jorż, Gabriela Kowalska, Oliwia Rybicka, Bartosz Sitek, Jagoda Grzegorek
Klasa VI – Ksawery Spadło
Klasa VII – Natalia Cholewińska, Nadia El-Dursi, Julia Jałowska, Jakub Lendzion
Klasa VIII – Filip Błąd, Mariusz Borowiec, Wojciech Głowacz, Jakub Jaźwiec, Łucja Kowalik, Wojciech Pacek, Julia Połeć, Bartłomiej Sala, Mikołaj Szumielewicz
Opiekunowie: Edyta Spilska, Agata Fokt – Danielska, Marzena Łabuda, Klaudia Maciąg
W dzień poprzedzający wędrówkę spadła spora ilość śniegu, jednak uczniowie nie przestraszyli się niesprzyjającej aury. 29 ochotników stawiło się przed szkołą, aby wyruszyć na wędrówkę szlakiem powstańców styczniowych.
Nasz rajd rozpoczęliśmy sprzed cmentarza na ulicy Iłżeckiej w Starachowicach, gdzie zapalono znicz na mogile Józefa Szajbo – rotmistrza kawalerii 1863. Naszym przewodnikiem był Pan Tomasz Cygan.
Trasa rajdu wiodła początkowo wzdłuż torów czynnej okresowo kolejki wąskotorowej w Starachowicach. Była ona wykorzystywana przez PKP do przewozów towarowych i pasażerskich. W latach 70 – tych nastąpiło ograniczenie przewozów do pasażerskich, aż wreszcie w 1997 r. ostatecznie je zawieszono. W roku 1995 linia kolei wąskotorowej została wpisana do rejestru zabytków.
Podczas wędrówki uczniowie mogli podziwiać drzewa oprószone świeżym białym śniegiem. Dodatkowo Kuba podczas postoju ulepił ze śniegu bałwana.
Zakończenie złazu odbyło się na polanie Karola Kality Rębajły w Lipiu Podłaziskach. W okresie powstania było to miejsce obozowania powstańczych oddziałów Kality Rębajło, Czachowskiego i Kononowicza.
Zebranych uczestników złazu powitał Jacek Tarnowski, znany działacz i regionalista starachowicki, który podziękował uczestnikom za wzięcie udziału w lekcji historii i za przejście szlakiem powstańców styczniowych. Następnie zaprosił uczniów na pyszną grochówką, kiełbasę pieczoną w ognisku oraz wyśmienity placek drożdżowy i szarlotkę.
Uczestnicy złazu obejrzeli zrekonstruowany obóz powstańczy. Członkowie Świętokrzyskiego Stowarzyszenia Historycznego GROT Oddział Powstańczy 1863 pokazywali, jaką bronią posługiwali się powstańcy, jak byli ubrani i co jedli. Ze względu na rocznicowy charakter złazu na cześć powstańców oddano strzały z broni czarnoprochowej.
Monika Gryczko, jedna z rekonstruktorek, została odznaczona medalem za szczególny wkład w kultywowanie historii Polski. Podkreślała ona, że rola kobiet w powstaniu była bardzo duża. Przypomniała, że podczas powstania kobiety walczyły, często na równi z mężczyznami, przenosiły meldunki i broń, co umożliwiały im szerokie suknie. Najczęściej jednak zostawały w domu same, z koniecznością wychowania dzieci, zabezpieczenia majątku, a niejednokrotnie pozbawione go przez władze carskie. Nosiły żałobę, nawet podczas ślubu zakładając czarne suknie, a biżuterię oddawały na potrzeby powstania.
Dzieci oddały też hołd pod krzyżem symbolicznej mogiły powstańczej, na której widnieje napis „Pamięci płk. Dionizego Czachowskiego, płk. Karola Kality „Rębajły”, których powstańcze oddziały w latach 1863 – 1864 stacjonowały w lasach Puszczy Iłżeckiej w okolicy Lipia.”
Była to kolejna lekcja historii i patriotyzmu dla naszych uczniów.
Przypomnijmy, że organizatorem złazu było Staropolskie Towarzystwo Przyrodniczo-Leśne Kotyzka w Starachowicach, a celem rajdu było uczczenie 160 rocznicy Czynu Powstańczego oraz przywołanie działalności trzech wybitnych przywódców powstańczych: Mariana Langiewicza, Dionizego Czachowskiego i Karola Kality, którzy walczyli i toczyli zwycięskie potyczki w okolicach Starachowic
Nauczyciele dziękują wszystkim uczestnikom rajdu, którzy pomimo niesprzyjającej pogody, podjęli trud wędrówki.